استفتائات برگزیده
اخیراً در فضای مجازی اصواتی به عنوان مواد مخدر شنیداری انتشار یافته که شنیدن آنان اثراتی همانند و بلکه بیشتر از مواد مخدر و مشروبات الکلی دارند با این اوصاف ؟ 1- آیا شنیدن این اصوات دارای حرمت شرعی می باشد ؟ 2- در صورت بروز حالت نامتعارف ناهوشیاری و نابهنجاری( ناشی از گوش دادن )، آیا اعمال مجازات شرعی (حد یا تعزیر) صحیح می باشد ؟
بنا بر نظر معظم له؛ بر فرض وجود خارجی چنین اصواتی که دارای اثرات مذکور باشد، شنیدن آن اصوات حرام است و دارای تعذیر می باشد.
اگر کسی مرتد شود و سپس مسلمان شود، آیا قضای نمازهای آن مدت که مرتد بوده بر او واجب است ؟
طبق فتوای معظم له، قضای نمازهای آن مدت واجب است.
اینجانبان متصدی و کارگزار و زمامدار و مجلس دار عزاداری در تکیه ای در یکی از شهرستان ها هستیم. حسب الوظیفه تصمیم بر این داشتیم که چندین شب عزاداری اباعبدالله الحسین (علیه السلام) را در تکیه بر پا کنیم، عده ای با آوردن این بهانه که اگر مراسم برگزار شود، موجب تبعات و گناه می شود مثلاً افراد فاسد چشم چرانی می کنند یا محتمل است که اشخاصی از این مراسمات سوء استفاده و گناه کنند، پیشنهاد به تعطیلی عزاداری اباعبدالله (علیه السلام) داده اند. آیا اینکه ممکن است بر حسب برگزاری عزاداری در حسینیه احتمالاً عده ای فاسق در این مجلس هم حضور یابند و گناه خود را انجام دهند بر ما که متصدی و کارگردان عزاداری هستیم، حجیت دارد که عزاداری را منحل کنیم؟ حکم واجب بر ما چیست؟
این نوع احتمال دادن خود یک وسوسه شیطانی است. برپایی شعائر حسینی و مراسم عزاداری اهل بیت (علیهم السلام) از اهم امور دینی است و بهتر است که از ورود این افراد به دسته عزاداری و هیئت منع نکنید و راه نصیحت و اصلاح ایشان را با کلمات شایسته و رفتار محبت آمیز در پیش گیرید.
اگر زنی به صورت چند ماهه صیغه مردی شده و سپس نخواهد به رابطه ادامه دهد، آیا می تواند مهریه خود را ببخشد یا مهری که گرفته را پس دهد و خود را یک طرفه از زوجیت مرد برهاند یا اینکه اتمام رابطه زوجیت موقت، منحصر به اتمام مدت یا بذل مدت توسط مرد است و ربطی به بذل مهریه یا استرداد آن ندارد؟
عقد موقت تنها به وسیله تمام شدن مدت و یا بذل مدت توسط زوج فسخ می شود، مگر آنکه در ضمن عقد، وکالت در بذل مدت از مرد گرفته شده باشد.
حکم شرعی کسی که نسبت محرمیت (ادعای زوجیت) و ادعای ارث را به صورت غیر واقعی به شخص دیگری بدهد، چیست؟
اثبات موضوع شرعی مانند زوجیت، نیازمند به بینه شرعی (شهادت دو نفر عادل) دارد.
در صورتی که بین زن و شوهری ملاعنه رخ دهد و شوهر نفی ولد کند.
1ـ رابطه محرمیت این کودک با ملاعن چگونه است؟ آیا در صورتی که کودک دختر باشد، در آینده می تواند با او ازدواج کند؟
2ـ رابطه محرمیت این کودک با بستگان نسبی و رضاعی و سببی مرد لاعن چگونه است؟ آیا می تواند این دختر با برادران مرد لاعن یا پدران او ازدواج کند؟
3ـ در صورتیکه مرد پس از ملاعنه و نفی ولد پشیمان گردد و رجوع کند، رابطه محرمیت این کودک با ملاعن و بستگان نسبی و رضاعی و سببی این مرد چگونه است؟
1) این کودک با ملاعن محرم است و نمی تواند با او ازدواج کند.
2) این کودک با بستگان مرد ملاعن محرم نیست و می تواند با آن ها ازدواج کند.
3) در صورتیکه واقعاً فرزند این مرد باشد یعنی مرد بین خود و خدای خود او را فرزند خود می داند، با بستگان آن مرد نیز محرم است.
همانگونه كه استحضار داريد در روزهای ماه محرم اغلب افراد نسبت به پخش نذری از قبيل شير، شربت و اطعام اقدام می نمايند. با عنايت به خشكسالی بوجود آمده، می خواستيم اين نذورات را در غالب جيره خشک غذايی و آب معدنی به آن منطقه ارسال نمائيم كه عده ای مردد هستند كه آيا از نظر شرعی صحيح می باشد يا خير، فلذا از آن مرجع عاليقدر تقاضا داشته تا حكم شرعی را بيان فرمايند.
چنانچه صیغه خاص نذر ـ که در رساله علمیه ذکر شده ـ خوانده باشد، واجب است در همان مصرف نذر که نامبرده شده، مصرف نمایند؛ لیکن اگر صیغه خاص نذر خوانده نشده باشد، جایز است در قالب جیره غذائی و آب معدنی و ... مصرف شود.
آیا انجام تغییرات ساختمانی در بنای مسجدی که واقف طبق وقف‌نامه و اسناد رسمی و محضری، تنها بنام مسجد وقف نموده ولاغیر؛ و اجاره دادن فضای آشپزخانه و زیرزمین و... آن مسجد، برای انجام امور اقتصادی و تجاری و درآمدزایی (کترینگ و تهیه و عرضه غذا و نوشیدنی)، جایز است؟
چنانچه واقف تصریح نموده باشد که نباید بناهای مذکور را برای انجام امور اقتصادی و تجاری و غیره اجاره داد؛ در این صورت جایز نیست وگرنه اشکالی ندارد.
1ـ استفاده از دستگاه موسیقی سنتی که در سالیان گذشته تا به امروز به صورت ساز و دهل مخصوص مراسم تعزیه خوانی بوده و احیای این شعیره را به دنبال دارد، چه حکمی دارد؟ 2 ـ استفاده از لباس طرح قدیم مخصوص شبیه خوان های مرد در نقش زن در تعزیه که به صورت چادر های عربی قدیمی (قجری) و روبند های مخصوص(برقه) به منطقه استان هرمزگان بوده، چه حکمی دارد؟ 3 ـ آیا اجرای مجلسی در وصف عروسی حضرت قاسم که به صورت حزین برگزار می گردد، محل اشکال است یا تایید؟
1) چنانچه آن موسیقی مناسب مجالس اهل فسق و فجور نباشد و موجب هتک حرمت شعائر حسینی نشود، اشکال ندارد؛ اما اگر مناسب مجالس فسق و فجور باشد و یا مناسب مجالس عزاداری نباشد، اشکال دارد.
2) اشکال ندارد.
3) اگر این عمل مستند به یکی از کتب مقتل باشد و با رعایت حرمت شعائر باشد، اشکال ندارد.
اگر قاتل در قتل عمد قبل از قصاص و استیذان از حاکم برای قصاص فوت کند و در میان ورثه مقتول صغار باشد با توجه به حرمت هدر دمای مسلمین و عمومات دال بر احترام به دم، آیا می توان از ماترک قاتل دیه مطالبه کرد؟
بله، دیه از ماترک میت برداشته می شود.
زیارت عاشورا
سوال :

آیا زیارت عاشورا به همین کیفیت رایج، از نظر صدور معتبر است یا خیر؟

جواب :

بلی، معتبر است.

زیارت جامعه کبیره
سوال :

آیا زیارت جامعه کبیره به همین کیفیت رایج، از نظر صدور معتبر است؟

جواب :

صدور زیارت مذکور از معصوم (علیه السلام) مورد اطمینان است.

صحت بعض كتابها و احاديث
سوال : برخی بر تایید مدعایشان در رد اجتهاد، تقلید و اصول فقه، روایت و حدیثی را از معصوم علیه السلام نقل می کنند که مضمون به آن احادیث آمده که اهل اجتهاد و تقلید، نفرین و لعن شده اند. برابر نصوص روایات و احادیث شیعه، این صحبتها چقدر صحت دارد و اینکه آیا واقعا در نصوص روایات و احادیث، عمل اجتهاد و تقلید منع شده و آنهایی که اهل اجتهاد و تقلید هستند، مورد لعن و نفرین هستند؟
جواب : اجتهادی که مورد لعن قرار گرفته است اجتهاد به معنای رایج میان اهل سنت است که به معنای استصلاح، استحسان، قیاس و امثال آن است نه اجتهاد به معنای رجوع به آیات و روایات صادر از معصومین علیهم السلام و استظهار از آنها و یا اعمال قواعد و اصول ثابت شده به وسیله آنها و تفصیل این مساله در جای خودش است.
مجالست اهل معاصی
سوال :

با توجه به روايت کافی در باب مجالست اهل المعاصی:«إذا رأیتم أهل الریب و البدع من بعدی فأظهروا البرائة منهم و أکثروا من سبهم و القول فیهم و الوقیعة و باهتوهم کیلا یطمعوا فی الفساد فی الاسلام و یحذرهم الناس و لایتعلموا من بدعهم یکتب الله لکم بذلک الحسنات و یرفع لکم به الدرجات فی الآخرة.»: 1. آیا این حدیث صحیح و قابل استناد است؟ 2. منظور از اهل بدعت چه کسانی است؟ 3. آیا منظور از «باهتوهم» تهمت زدن به آنان است؟ 4. آیا اهل بدعت مستثنی از موارد حرمت سب می‌باشند؟

جواب :

1) بله صحیح است ، این روایت را مرحوم کلینی در کافی آورده و از نظر سند معتبر است. 2) کسانی که با بیان کردن مطالبی سعی در گمراه کردن و انحراف عقیده در بین مسلمانان را دارند ، کسانی که در عقاید مردم ایجاد شک و تردید می کنند. 3) دو معنا در کلمات بزرگان مطرح شده: الف. بهتان زدن در صورتی که مصلحت باشد و راهی برای دفع مفسده آنها در جامعه نباشد ب. با استدلال اهل بدعت را متحیر و مبهوت کنید یعنی با کسانی که بدعت گذار هستند به قدری با قوت و استدلال محکم و قاطع بحث کنید که مبهوت شوند و از پاسخ دادن ناتوان گردند ، چنین تفسیری از مرحوم علامه مجلسی ، فیض کاشانی و مرحوم شهید مطهری نقل شده است ، البته معنای دیگر روایت آنست که در مواجهه با اهل بدعت و صاحبان عقاید فاسده استدلال و ادله قوی و محکم خود را به گونه ای بیان کنید که عجز و ناتوانی فکری و عقیدتی آنها برملا و آشکار شود. 4) در صورت مصلحت ملزمه ، سبّ آنها اشکال ندارد.

کتاب کامل الزیارات
سوال : نظر حضرت عالی در رابطه با کتاب کامل الزیارات ابن قولویه چیست؟
جواب : اصل کتاب کامل الزیارات در نزد علماء شیعه معروف و مشهور می باشد، اما نسبت به روایات و زیاراتی که در آن کتاب نقل شده نظر علما مختلف می باشد و حتی بزرگانی مانند آیت الله خویی در ابتدا به ثقه بودن راویانی قائل شده بودند که جرح نشده باشند و در سلسله اسانید کامل الزیارات قرار گرفته باشند و بعداً تنها مشایخ بلاواسطه ابن قولویه را ثقه می دانستند. از نظر معظم له نظر اخیر مرحوم آیت الله خوئی صحیح است.
مسائل اخلاقی
سوال : بنده منابع فقهى و كلامى و نحوى و صرفى را چه منابع اهل سنت و چه شيعه اماميه اثنى عشريه (ايدهم الله تعالى) را گشتم ولى حتى يک روايت و بار ديگر عرض مى كنم يک روايت را پيدا نكردم كه ذكر «طيهور و يا طيهار» در آن موجود باشد. همچنين حقير تمام كتب صرفى را جستجو كردم و همچنين كتب را ولی برای ماده «طهر» چنين مشتقاتى پيدا نكردم و مى دانيم استعمالات شارع مقدس به زبان عربى فصيح و مبين و به همان زبانى كه تكلم مى شده مى باشد، البته در اوج فصاحت چطور ممكن است رسول مكرم يا ائمه هدى (سلام الله عليهم) از لغت شاذ ويا نعوذ بالله لفظ مهمل براى ذكر خداوند متعال استفاده كنند -البته هنگامى كه به عربى تكلم مى فرموده اند نه غير آن زبان- در حالى كه آنان افصح المتكلمين هستند و از لغات شاذ و يا مهمل استفاده نمى كرده اند، كما ذلك ظاهر فى اقوالهم و احاديثهم. آيا جنابعالی اين ذكر را معتبر مي دانید يا خیر و اگر سندى و يا روايتى دارید استدعا دارم از محضرتان براى بنده واضح كنید و يا بفرمايید چنين اوزان و مشتقاتى وجود دارد يا خیر؟
جواب : دليلى بر اين ذكر نديده ايم وليكن گفته مى شود برخى از علما آن را در كتاب خود ذكر كرده اند كه بايد مدرک آن، از ايشان سؤال شود.
کتاب سلیم بن قیس (رحمه الله)
سوال : كتاب سليم بن قيس اولين كتابى است كه شيعيان أمیرالمؤمنین (علیه السلام) به آن دسترسى دارند و براى اثبات حقانيت مذهب تشيع و اهتمام اصحاب ائمه بر كتابت ميراث اهل بيت (علیهم السلام) بر آن استدلال مى شود. نظر جنابعالى در مورد اعتبار اين كتاب و مؤلف آن چيست؟ با توجه به اين كه هيچ كتابى به جز قرآن، از نظر صحت، كامل نيست؟
جواب : مؤلف كتاب يعنى سليم بن قيس فردى ثقه و جليل القدر بوده است و كتاب او مورد قبول شيعه و مورد اهتمام بزرگان بوده است. اما اينكه آيا كتاب موجود در بازار، همان كتاب سليم بن قيس، بدون زياده يا نقصان است اين مطلب را نمى توان با قطع و يا از طريق معتبر اثبات كرد، در نتيجه امكان حكم به صحت هر آن چه در آن كتاب آمده وجود ندارد. اگر چه كليات آن في الجمله صحيح است.